» Liczby i miary » Ułamki dziesiętne

Ułamki dziesiętne

Nauczycielka podchodzi do tablicy, bierze kredę i rysuje długą linię.
Na tej linii stawia małe poprzeczne kreski i wpisuje liczby 0, 1, 2, 3 i 4.

Następnie pyta: – Czy pomiędzy tymi liczbami, które napisałam, są jeszcze jakieś inne?
– Tak – mówi Lin. – ułamki dziesiętne!
– Trzy przecinek pięć – mówi Daniel.
– I jeden przecinek trzy – mówi Maria.
– Dwa i pół – dodaje Alan.
– Zero przecinek pięć – mówi Selma. – To jest połowa jednego.
– Ułamki dziesiętne to są dziesiąte części czegoś – zauważa Andreas.
– A ile jest liczb między 1 a 2? – pyta pani nieco podchwytliwie.
Padają różne propozycje: 10, 9, 100, 1000. Cały czas nauczycielka odpowiada, że jest więcej. Jest ich po prostu nieskończenie wiele!
– Co znaczy ta liczba? – pyta pani i wpisuje 0,75 na osi liczbowej.
– To jest zero przecinek siedemdziesiąt pięć – odpowiada Maria.
Pani pyta dalej: – Co oznacza tu cyfra 7?
– Że jest siedem części dziesiątych – odpowiada Selma.
– A cyfra 5 oznacza, że jest pięć części setnych! – mówi zadowolony z siebie Alan.

– Jeśli wrócimy na moment do naszego arkusza, to gdzie na nim znajdziemy miejsce dla ułamków dziesiętnych? – nauczycielka pokazuje ponownie arkusz.
– Dziesiąte części będą po jednościach, a setne po dziesiątych – odpowiada Andreas.
– W jednej jedności jest dziesięć części dziesiątych, a jednej dziesiątej jest dziesięć setnych – dodaje Maria.
– A w jednej jedności jest sto setnych części – mówi Daniel.
– I trzeba postawić przecinek po jednościach – dodaje Lin.

06

– Czy przyszło wam do głowy, że właśnie tego używamy kiedy mierzymy długość oraz ważymy przedmioty? – pyta pani. – W jednym centymetrze jest dziesięć milimetrów, w decymetrze jest dziesięć centymetrów, a w metrze dziesięć decymetrów. Tak samo jest z wagą. Mamy gramy, hektogramy oraz kilogramy. Zwykle mówimy kilo zamiast kilogram. Kilo pochodzi od greckiego słowa oznaczającego tysiąc. W kilogramie jest tysiąc gramów. Na naszym arkuszu możemy także zapisać obliczenia dotyczące pomiaru długości i wagi.

 

 

Wskazówki: Ułamki dziesiętne są dla wielu uczniów znacznie bardziej abstrakcyjne niż liczby całkowite. Użycie osi liczbowej ma na celu ułatwienie uczniom zrozumienia pojęć liczbowych, tak aby w przyszłości potrafili wykonywać obliczenia.

Pożyteczne może być użycie centymetra krawieckiego, aby skonkretyzować pojęcie części dziesiątych i setnych. Zrozumienie dziesiątkowego systemu pozycyjnego wraz z częściami po przecinku znacznie ułatwi uczniom późniejsze wykonywanie obliczeń.